کد مطلب:182723 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:131

زمان امام سجاد
زمان امام سجاد علیه السلام از ویژگی های منحصر برخوردار است. فشارهای سیاسی و خشونت به مرحله نهایت رسیده است. به همین جهت بسیاری را این حقیقت باور آمده است كه زانوهای حضرت در تراكم فشارهای سیاسی و فرهنگی و اجتماعی بنی امیه و بنی مروان خمیده شده است! امام به طور منزوی بیش از ربع قرن در زمان خلفای جور



[ صفحه 160]



زندگی و به عبادت فردی پرداخته است! خشونت آنگونه حاكمیت حاصل نموده است كه همانند امام سجاد علیه السلام هیچ گونه پایگاهی نداشته اند تا كوچك ترین حركت اجتماعی پدیدار سازند. و به همین جهت برخی امام همام را منزوی ترین پیشوا می پندارند! حتی برخی نویسندگان پا را فراتر نهاده، علی بن الحسین علیه السلام را مطیع و همگام بنی مروان عنوان نموده اند، چنان كه محمد بن سعد از زبان زهری می نگارد: علی بن الحسین علیه السلام معتدل ترین فرد از اهل بیت با مروان و عبدالملك بودند! [1] .

اگر با تحلیل های صحیح از اوضاع زمان حضرت در زمینه های گوناگون به نقش محوری امام همام نگر افكنده شود، این نكته شفاف می گردد كه امام سجاد علیه السلام با همه تنگناها از برترین موقعیت اجتماعی برخوردار بودند. وی با تدبیر و مقاومت هوشمندانه، جبهه مقابل و بزرگ چالشگری علیه حاكمیت بنی امیه به شمار می رفته اند. كه در زمینه های گوناگون به چالشگری علیه آنان برخاسته اند. وقتی این نكته در مورد حضرت سجاد علیه السلام شفاف و مبرهن گردد، در سایر امامان این موقعیت شفاف تر جلوه گر خواهد شد.

در هر صورت تحلیل موضع گیری های حضرت پیوند عمیق با اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگی زمان حضرت دارد، كه در مرحله نخست باید این فرایندها مورد نگر قرار گرفته، آنگاه موضع گیری سید الساجدین علیه السلام بازنگری گردد. در این فرصت به چهار محور عمده سیاسی و فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی زمان حضرت نگر می افكنیم؛ سپس چالشگری های حضرت را دنبال خواهیم نمود.



[ صفحه 161]




[1] طبقات، ج 5، ص 110.